FAQ (często zadawane pytania)

Jeśli nie znajdziesz odpowiedzi na swoje pytanie, napisz do nas! Formularz kontaktowy znajduje się na dole strony.

Metodyka – jak liczyć?

Do karmnika przyleciał ptak, którego nie rozpoznaję. Co mam zrobić?

W pierwszej kolejności spróbuj oznaczyć ptaka. Jeśli Ci się uda, będziesz wiedzieć, kto przylatuje do Twojego karmnika. W oznaczeniu nieznanego ptaka pomoże Ci sekcja Rozpoznawanie ptaków. Podczas obserwacji może się też przydać przewodnik do rozpoznawania gatunków.

Nie martw się, jeśli nie uda Ci się zidentyfikować gatunku zaobserwowanego ptaka – nawet doświadczonym ornitologom nieraz to się zdarza. Poza tym właśnie na takie sytuacje w formularzu znajduje się specjalna rubryka „nieznany gatunek”. Z naukowego punktu widzenia lepiej zapisać ptaka, co do którego nie mamy pewności, jako „nieznany gatunek”, niż ryzykować błędne oznaczenie.

Może nam w tym pomóc kilka rzeczy:

  • Liczenie gatunków po kolei – najpierw koncentruj się np. na bogatkach i zapisuj ich najwyższą jednoczesną liczbę; potem na modraszkach, szczygłach itd.
  • Więcej par oczu – weź do liczenia znajomych i podziel się gatunkami, za które każdy odpowiada.
  • Zrobienie zdjęcia, na podstawie którego na spokojnie przeliczysz ptaki (szczególnie przy dużych stadach, które pojawiają się nagle).
  • Trening – jeśli liczysz przy karmniku, który obserwujesz od dłuższego czasu, masz szansę dobrze przyjrzeć się odwiedzającym go gatunkom. Ułatwi Ci to później ich rozpoznawanie. Im większe będziesz mieć doświadczenie w obserwacji ptaków, tym łatwiej będzie Ci też liczyć szybko poruszające się sikory czy duże stada dzwońców.

Podczas liczenia zawsze pamiętaj, że dla każdego gatunku zapisujemy największą liczbę osobników, czyli największą liczbę osobników widzianych jednocześnie. W ten sposób na pewno nikogo nie doliczymy „na wyrost”.

Jeśli jednak chcesz, możesz – w przypadku gatunków, u których to możliwe (takich jak np. kos, zięba, dzwoniec, gil) – rozróżniać podczas liczenia samce i samice.
Na przykład: jeśli najpierw widzisz dwie samice gila i dwa samce, a chwilę później cztery samice i jednego samca, oznacza to, że zaobserwowałeś/-aś co najmniej sześć różnych osobników – co najmniej dwa samce (pierwsza obserwacja) i co najmniej cztery samice (druga obserwacja). W takim przypadku do formularza dla gila możesz wpisać 6.

Nawet jeśli podczas liczenia rozróżniamy samce i samice, na koniec i tak zgłaszamy jedno zbiorcze najwyższe liczbowo wskazanie dla danego gatunku.

Oczywiście! Także stwierdzenie, że w miejscu waszej obserwacji ptaków jest mniej lub że nie pojawił się ani jeden, jest bardzo ważne dla pełnego obrazu sytuacji. Tylko w ten sposób możemy dowiedzieć się, gdzie ptaków brakuje.

Ptasia Godzinka nie jest konkursem na zaobserwowanie jak największej liczby ptaków – to projekt naukowy. Koniecznie prześlij więc nam swoje wyniki, nawet jeśli w ciągu całej godziny nie zobaczysz żadnego ptaka.

Ważne jest, aby dane z jednego liczenia / jednej godziny obserwacji przy karmniku zostały przesłane tylko raz. Jeśli liczysz ptaki z kimś jeszcze, ustalcie między sobą, kto wyśle obserwację.
W przypadku gdy np. przy karmniku w publicznym parku spotkasz innych uczestników akcji, również ustal z nimi zasady i prześlij tylko jedno wspólne liczenie.

Tak samo nie powinny nakładać się na siebie czasy liczenia w jednym miejscu. Zawsze trzeba najpierw zakończyć jedno pełne liczenie (60 minut), a dopiero potem można rozpocząć kolejne (również 60 minut) w tym samym miejscu.

Ważne jest także podanie liczby uczestników, bo – jak wiadomo – im więcej par oczu, tym więcej widać.

Metodyka – kogo liczyć?

Zaraz po zakończeniu moich 60 minut przyleciały kolejne ptaki. Czy mogę je jeszcze doliczyć?

Do właśnie zakończonego liczenia nie możesz ich już włączyć — zniekształciłoby to wyniki.

Jeśli jednak chcesz, możesz po zakończeniu jednego liczenia (60 minut) od razu rozpocząć kolejne (również 60 minut) i wtedy nowo przylatujące stadko możesz już uwzględnić w drugiej godzinie obserwacji.

Zdecydowanie nie. Zapisuj tylko te ptaki, które rzeczywiście zobaczyłeś/-aś podczas godziny obserwacji. Nawet jeśli wiesz, że rudzik zwykle do Ciebie zagląda, a tym razem się nie pojawił, nie wpisuj go do formularza.

Do Ciebie akurat wyjątkowo rudzik nie przyleciał, ale może pojawił się gdzie indziej, mimo że zwykle tam nie bywa. Dzięki temu, że analizujemy obserwacje z wielu miejsc, otrzymujemy rzetelny obraz zimowych gości karmników, mimo takich „odchyleń”.

Licz wszystkie ptaki – nie tylko te na lub w karmniku, ale także ptaki znajdujące się w jego okolicy oraz te przelatujące.

Tak. Liczymy wszystkie gatunki ptaków, które zobaczymy podczas swojej godziny.

Nie. Licz tylko ptaki, które widzisz na własne oczy. Rozpoznawanie po głosach jest znacznie trudniejsze niż po wyglądzie, dlatego podczas Ptasiej Godzinki nie stosujemy tej metody.
Nawet jeśli dobrze znasz ptasie głosy, prosimy, by w ramach Ptasiej Godzinki liczyć wyłącznie ptaki zaobserwowane wzrokowo – chodzi o zachowanie jednolitej metodyki przez wszystkich uczestników. Gdyby w niektórych miejscach doliczano ptaki słyszane, wyniki byłyby zniekształcone, bo „słyszę + widzę” dałoby wyższy wynik niż samo „widzę”.

Metodyka – kiedy i ile razy liczyć?

Do kiedy muszę wprowadzić swoje obserwacje do formularza online?

Formularz będzie otwarty jeszcze przez tydzień, licząc od ostatniego dnia liczenia.

Tak. Przy każdym wprowadzanym do formularza liczeniu podajemy dzień i godzinę – można więc liczyć wielokrotnie.

Ważne, aby czasy się nie pokrywały. Najpierw skończ jedno liczenie (60 minut), a potem – od razu lub np. następnego dnia – możesz rozpocząć kolejne (również 60 minut). Miejsce liczenia możesz wybrać to samo lub je zmienić.

Nie. Licz przez pełne 60 minut za jednym razem. Jednolita metodyka jest ważna ze względów naukowych przy analizowaniu danych.

Jeśli liczysz wielokrotnie, wyślij wszystkie obserwacje w osobnych formularzach. Wysłanie tylko obserwacji z największą liczbą ptaków mogłoby zniekształcić wyniki.

Godzina to czas wystarczający, aby zaobserwować różne gatunki ptaków w okolicy, a jednocześnie na tyle krótki, by obserwacja była przyjemna.

Aby dane zebrane w ramach akcji mogły być wiarygodnie analizowane i porównywane między sobą, ważne jest stosowanie tych samych zasad. Dotyczy to zarówno zapisu gatunków, jak i czasu spędzonego przy karmniku. Dlatego każde liczenie trwa tyle samo – dokładnie 60 minut.

Metodyka – gdzie liczyć?

Czy mogę liczyć ptaki gdzie indziej niż przy karmniku?

Tak. Karmnik nie jest obowiązkowy, choć zalecany. Możesz wybrać dowolne miejsce, w którym chcesz spędzić godzinę na obserwacji ptaków.

Całe liczenie należy spędzić w jednym miejscu. Podczas spaceru mółgbyś/mogłabyś zaobserwować inne gatunki niż przy dłuższym staniu w jednym punkcie. Dodatkowo znacząco zwiększyłby się obszar obserwacji, co mogłoby zniekształcić wyniki.

Nie. Choć pomysł może wydawać się kuszący, nie jest dobry do takiego liczenia. Kamera ma znacznie węższe pole widzenia, przez co nie ukazuje ptaków poruszających się w okolicy. Takie obserwacje nie byłyby porównywalne z liczeniem „na żywo” i mogłyby zniekształcić wyniki.

Dokarmianie ptaków

Kiedy dokarmiać?

Wiosna, lato i jesień, a nawet łagodna zima – w każdej porze roku ptaki potrafią znaleźć to, co dla nich najlepsze, czyli naturalny pokarm.  Ich dieta jest bardzo różnorodna i dostarcza tego, czego potrzebują ich organizmy w danej porze roku. Dokarmiajmy zatem ptaki wówczas, gdy pogoda nie sprzyja poszukiwaniom pożywienia: gdy spadnie śnieg i gdy chwyci mróz. Wiecej informacji znajdziesz w sekcji Dokarmianie ptaków.

Warto natomiast przygotować ogród lub otoczenie tak, by ptaki mogły znaleźć naturalne pożywienie i schronienie. Pomoże to też innym stworzeniom, np. owadom. 

Karmnik można umieścić również na wyższych piętrach, trzeba się jednak liczyć z tym, że nie będzie odwiedzany tak często jak te na mniejszych wysokościach (ze względu na większą odległość do bezpiecznego schronienia wśród krzewów czy koron drzew).

Nie poddawaj się jednak! Jeśli jakiś odważny ptak zdecyduje się odwiedzić wysoko zawieszony karmnik, radość będzie podwójna.

Najwięcej ptaków przyciągniemy, oferując im wysokiej jakości i zróżnicowany pokarm. Ptaki chętnie wydziobują różne rodzaje nasion, a zdecydowanym faworytem jest słonecznik. Do nasion możemy dodać różne ziarna (proso, owies, pszenicę), posiekane orzechy oraz świeże lub suszone (niesłodzone) owoce. Można dorzucić także płatki owsiane lub startą marchew. Ptaki docenią też poidełko z wodą, nawet zimą.

Nigdy nie podajemy do karmnika resztek z kuchni, potraw solonych, przyprawionych ani słodzonych.

Przeczytaj więcej w sekcji Dokarmianie ptaków.

Jeżeli chcesz dokarmiać tylko drobne ptaki, dostosuj karmnik do tego celu. 

Jeśli masz klasyczny karmnik, warto zawiesić go tak, aby lekko się bujał. Jeśli to nie wystarczy, możesz wymienić go na wiszący pojemnik na nasiona lub kule tłuszczowe. Dodatkowo możesz zastosować siatki lub kraty, przez które do jedzenia dostaną się tylko mniejsze ptaki.

Najważniejsze, aby karmnik był praktyczny – nie tylko nam się podobał, ale też spełniał wymagania higieniczne (aby łatwo się go czyściło i nie było problemów z nadmierną wilgocią) i był bezpieczny dla ptaków.

Pytania techniczne – formularz do liczenia

Strona z formularzem do liczenia ptaków się nie wczytuje – widać tylko pustą stronę.

Sprawdź, czy używasz aktualnej wersji przeglądarki internetowej. Formularz najlepiej działa w przeglądarkach Mozilla Firefox, Chrome, Brave i Edge. Jeśli nawet w aktualnej wersji którejś z nich strona się nie wczytuje, skontaktuj się z nami poprzez formularz kontaktowy na dole strony i w polu „Temat zapytania” wybierz Problem z formularzem liczenia ptaków.

Przeglądarka Internet Explorer zazwyczaj nie obsługuje formularza, ponieważ nie spełnia aktualnych standardów bezpieczeństwa – użyj innej przeglądarki.

Jeżeli pierwsza strona formularza wyświetliła się poprawnie, ale nie możesz przejść dalej lub wysłać formularza, najprawdopodobniej nie wypełniłeś/-aś któregoś z obowiązkowych pól (oznaczonych gwiazdką *). Sprawdź, czy na stronie nie pojawia się czerwone ostrzeżenie – jeśli tak, uzupełnij brakujące pole i spróbuj ponownie kliknąć „Wyślij” lub „Dalej”.

Jeśli problem nadal występuje, mimo że wszystkie obowiązkowe pola są wypełnione, skontaktuj się z nami poprzez formularz na dole strony i w polu „Temat zapytania” wybierz Problem z formularzem liczenia ptaków.

Jeżeli po wysłaniu formularza pojawiła się strona z napisem „Wysłano, dziękujemy”, to wszystko jest w porządku – Twoje obserwacje zostały poprawnie zapisane w bazie danych.

Automatyczny e-mail potwierdzający może czasem się trochę opóźnić, szczególnie w niedzielne popołudnie, kiedy formularze wysyła najwięcej uczestników.

 W formularzu do liczenia domyślnie wyświetla się 12 najczęściej spotykanych gatunków oraz „nieznany gatunek”. Jeśli podczas swojej godziny obserwacji widziałeś/-aś inne gatunki, dodaj je do formularza za pomocą pola na końcu listy.

Krok 1 – Zacznij wpisywać nazwę gatunku w polu „Wpisz gatunek”.

Krok 2 – Pojawi się lista podpowiedzi.

Krok 3 – Z listy wybierz odpowiedni gatunek i potwierdź wybór, klikając nazwę gatunku.

Krok 4 – Nowy gatunek pojawi się na końcu listy wraz ze zdjęciem.

Krok 5 – W razie potrzeby popraw liczbę osobników.

Prawidłowe dodanie gatunku rozpoznasz po tym, że przy nazwie ptaka zobaczysz również obrazek (w przypadku rzadszych gatunków niebieską sylwetkę). Dopóki nie widzisz obrazka przy gatunku, dodanie nie powiodło się.

Inne

Kiedy otrzymam mój osobisty certyfikat z wynikami z mojego liczenia?

Osobiste certyfikaty wysyłamy po całkowitym przetworzeniu wyników w lutym, na adres e-mail podany podczas liczenia.

Osobiste certyfikaty wysyłane są stopniowo. Wysłanie certyfikatów do wszystkich uczestników może potrwać nawet tydzień. Jest to spowodowane względami technicznymi – gdybyśmy wysłali wszystkie e-maile naraz, częściej trafiałyby do spamu.

Jeśli certyfikat nie dotrze w ciągu tygodnia, prosimy o poinformowanie nas o tym za pomocą formularza poniżej.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytanie? Napisz do nas.